DÒNG ĐÀO VINH THẠNH

                                                                                    ĐÀO ĐỨC CHƯƠNG

CHUYỆN CHÉM TÊN BỒI BA

Đào Tấn tuy làm quan Nam triều trong thời Pháp thuộc, nhưng ông vẫn giữ khí tiết của nhà Nho và bảo toàn thể diện cho triều đình Huế. Vì thế Cụ không thể nhắm mắt làm ngơ để cho những tên tay sai cậy thế quan thầy ngoại bang, thẳng tay hà hiếp cướp bóc dân lành tại xứ Trung Kỳ. Điển hình là vụ chém tên Bồi Ba, gia nhân của viên Khâm sứ, lúc Cụ Đào giữ chức Thừa Thiên Phủ doãn. Văn thi sĩ Quách Tấn trong loạt bài “Đôi nét về cụ Đào Tấn” đăng trong Tạp chí Lành Mạnh, số 47và 48, phát hành năm 1960, đã tường thuật sự kiện này, câu chuyện như sau:

Lúc cụ Đào Tấn ngồi Phủ doãn Thừa Thiên (1887), dưới triều Đồng Khánh (1886-1888), có tên bồi của viên Khâm sứ Pháp, tục gọi là Bồi Ba, cậy thế chủ hoành hành. Hầu hết các quan văn võ ở Huế đều phải kiêng nể, nên y muốn làm gì thì làm không kiêng sợ ai hết. Những thương gia ở thành phố Huế và chợ Đông Ba bị y bóc lột, hiếp đáp, không biết kêu ca vào đâu. Vợ con bị cưỡng áp cũng đành phải cắn răng chịu nhục mà làm lơ. Nghe đến tên Bồi Ba thì ai nấy đều khiếp sợ phải tìm cách tránh xa để khỏi mang họa.